Ida (2014) - Το Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας

Η ασπρόμαυρη Ida του 57χρονου Πάβελ Παβλικόφσκι  («Το Τελευταίο Καταφύγιο» και «Το Καλοκαίρι του Έρωτά μου») κέρδισε επάξια το Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας. Η ιστορία διαδραματίζεται στην Πολωνία στις αρχές του '60 σε μια εποχή που επηρεάστηκε από τις μεγάλες ιστορικές εξελίξεις σε όλη την Ευρώπη. Με νωπές ακόμα τις μνήμες από τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο ακροβατεί ανάμεσα στον καθολικισμό και τον κομμουνισμό. Και φυσικά υπάρχει και το Εβραϊκό στοιχείο στο σενάριο - αναμενόμενο λόγω ιστορίας της χώρας.

Στυλιζαρισμένο όσο και συγκινητικό, λιτό μα και εικαστικά συναρπαστικό οδοιπορικό στις απωθημένες αλήθειες, τις ενοχές και τις ψευδαισθήσεις μιας ολόκληρης εποχής. Ένα ταξίδι ενηλικίωσης μεταφορικά και κυριολεκτικά για την Ida και μια διαδρομή λύτρωσης για την Wanda.

Η ταινία χαρακτηρίζεται από ζεύγη αντιφάσεων: άσπρο-μαύρο στη φωτογραφία, σιωπή - μουσική από live συγκρότημα, πόλη-εξοχή, αγνότητα της Ida - σκληρότητα της Wanda, όλα σωστά δεμένα και σκηνοθετημένα να υποστηρίζουν το όχι τόσο απλό σενάριο. Η ταινία έχει αργούς ρυθμούς, χωρίς οπτικά εφέ ενώ η αριστοτεχνική ασπρόμαυρη φωτογραφία  αποπνέει μια αίσθηση μοντέρνου στυλιζαρίσματος και ταυτόχρονα ταινίας εποχής. Βαθιά ρεαλιστική, εξισορροπεί την απλότητα με την ειρωνεία, με ανατροπές που δεν περιμένεις ενώ σου αφήνει την  αίσθηση του απρόσμενου μέχρι το τέλος.
Όλοι οι ηθοποιοί ερμηνεύουν εξαιρετικά τους ρόλους τους όμως θέλω να σταθώ στην ασυνήθιστη υποκριτική της πρωτοεμφανιζόμενης  Agata Trzebuchowska ως Ida. Η αυστηρή πορσελάνινη όψη και η φυσική ομορφιά της με το χαμένο αλλά συνάμα αποφασιστικό βλέμμα έως την χροιά της φωνής της με εντυπωσίασαν. Η εικόνα της έρχεται συχνά στο νου μου.
Εξίσου αξιόλογη είναι η επιβλητική παρουσία της Agata Kulesza στον ρόλο της δικαστίνας θείας (δικαστής σε δίκες πολιτικών εκκαθαρίσεων κατά τη δεκαετία του ’50). Παίζει μια γυναίκα που έχει ζήσει πολλά, έχει χάσει πολλά και προσπαθεί να επιβιώσει μέσα από τις επίπονες μνήμες του παρελθόντος με όποιον τρόπο μπορεί.
Αν δείτε την ταινία, προσέξτε τον αγρότη, την κουτοπονηριά του, τον τρόπο που κρύβεται και κρύβει και στο τέλος αποκαλύπτει και αποκαλύπτεται.

Υπόθεση:  Το 1962 στην Πολωνία η Ida (Agata Trzebuchowska) μια δεκαοχτάχρονη κοπέλα που έχει μεγαλώσει σε ένα μοναστήρι, ετοιμάζεται να ορκιστεί για να γίνει μοναχή. Πριν ολοκληρώσει όμως την ορκωμοσία, πηγαίνει, ύστερα από παρότρυνση των μοναχών, να βρει την θεία της Wanda (Agata Kulesza) την μοναδική της πια οικογένεια. Μια γυναίκα , με την οποία γνωρίζεται όμως τώρα για πρώτη φορά. Μαζί οι δυο γυναίκες θα αρχίσουν ένα κυνήγι για τα μυστικά του παρελθόντος, που αφορούν την οικογένεια τους, στα δύσκολα χρόνια του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου.